Ngày nay, mỗi khi nói đến “Gen Z”, thì hầu như các thế hệ đi trước đều có cái nhìn không mấy thiện cảm và có phần hơi tiêu cực. Họ cho rằng Gen Z là những đối tượng có tính cách bốc đồng, xốc nổi, ngạo mạn, tự cao và vô kỷ luật, không tuân thủ theo bất kỳ chuẩn mực nào. Theo bạn, liệu đây có phải là sự thật? Và bạn có đang thực sự hiểu rõ về GenZ là gì không? Muốn biết có hay không thì hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
Genz là gì? “Gen Z” viết tắt bởi cụm Generation Z, có nghĩa là Thế hệ Z. Đây là thuật ngữ nói về một cộng đồng tập hợp những người được sinh ra trong giai đoạn từ năm 1995 đến 2012 (có nơi thì lấy từ năm 1997 đến 2012). Tính đến hiện tại, Gen Z chiếm khoảng 2,6 tỷ người, tương đương gần 25% dân số trên toàn thế giới. Ngoài ra, Gen Z còn được gọi bằng nhiều cái tên khác như: Homeland Generation, Net Gen, Digital Natives, Hậu – Millennials,…
Genz là gì?
Như bạn đã biết, Gen Z là một cụm từ cực kỳ thông dụng trong cuộc sống. Nó xuất hiện phổ biến trên các nền tảng mạng xã hội, diễn đàn thông tin đại chúng và tin tức thời sự thường nhật. Tuy nhiên, trên thực tế, không phải ai cũng hiểu rõ về bản chất của Gen Z là như thế nào, nhất là những người thuộc thế hệ đi trước. Thậm chí, không ít người còn có định kiến gay gắt và thiếu cái nhìn khách quan về GenZ.
Vậy nghĩa của cụm từ genZ là gì mà nhận được nhiều sự quan tâm đến vậy? “Gen Z” viết tắt bởi cụm Generation Z, có nghĩa là Thế hệ Z. Đây là thuật ngữ nói về một cộng đồng tập hợp những người được sinh ra trong giai đoạn từ năm 1995 đến 2012 (có nơi thì lấy từ năm 1997 đến 2012). Tính đến hiện tại, trên toàn thế giới, Genz có khoảng 2,6 tỷ người, tương đương gần 25% dân số toàn cầu. Ở Việt Nam, thì GenZ có khoảng 15 triệu người, chiếm gần 25% lực lượng trong độ tuổi lao động (Labour force).
Bên cạnh đó, dựa theo dòng thời gian, thì trước Gen Z sẽ gồm có các thế hệ lần lượt là: Thế hệ im lặng (The Silent Generation) sinh trước năm 1946; thế hệ bùng nổ trẻ sơ sinh (Baby Boomers) sinh năm 1946-1964; thế hệ X (Gen X) sinh năm 1965-1980; thế hệ Y (Gen Y-Millennials) sinh năm 1981-1996. Tiếp nối sau Gen Z là thế hệ Alpha (Gen α) sinh năm 2013-2025, được xem là lứa nhỏ nhất trong thời điểm này.
Cũng chính vì được sinh ra trong thời kỳ chuyển giao thế hệ. Cùng với đó là sự phát triển vượt bậc, độ phủ sóng rộng rãi của công nghệ thông tin và mạng xã hội. Cho nên, Gen Z còn được nhắc đến với nhiều cái tên khác như: Internet Generation, Centennials, Later – Millennials, Zoomers , Gen Wii, Gen-Tech, Net Gen, Digital Natives, Neo-Digital Natives, Pluralist Generation, iGeneration, Homeland Generation,…
Giữa gen Z và gen Y giống và khác nhau chỗ nào?
Mặc dù nói, Gen Z và Gen Y là hai thế hệ khác biệt. Nhưng thực chất, hai nhóm đối tượng này cũng không có khoảng cách quá xa nhau, nhất là những bạn ở cuối Gen Y và đầu Gen Z. Thế nên, giữa họ thường sở hữu chung các điểm đặc trưng như: phong cách sống độc lập, tinh thần cống hiến cho xã hội, lấy tri thức làm tiền đề cho sự phát triển, yêu thích ứng dụng công nghệ vào đời sống, lối sống duy vật chỉ tin theo khoa học,…
Mặt khác, theo như kết quả từ các cuộc khảo sát và nghiên cứu từ Đại học Western Governors cho biết, khi đem so sánh hai thế hại này, thì gen Z cũng có nhiều sự khác biệt lớn so với bậc tiền bối đi trước bởi các đặc điểm như:
– Thích sống trong sự tưởng tượng, mơ mộng hơn là hiện thực.
– Có đầu óc nhạy bén trong lĩnh vực kinh doanh.
– Ứng xử linh hoạt, lanh lẹ hơn.
– Không thích sự ổn định, thích cạnh tranh để tạo dấu ấn riêng.
– Có nhu cầu được bảo vệ an toàn về tinh thần lẫn thể chất.
– Luôn đặt ra mục tiêu rõ ràng về sự nghiệp, cuộc sống và điều kiện tài chính trong tương lai.
– Dễ dàng hòa nhập với cộng đồng, biết thấu hiểu và quan tâm đến các vấn đề trong xã hội như phân biệt sắc tộc, xu hướng tính dục, văn hóa vùng miền,…
– Sống thiên về cảm xúc, chú trọng sức khỏe tinh thần và các vấn đề liên quan đến tâm lý.
Gen Z thường phải “gánh chịu” những luồng quan điểm trái chiều nào?
Sống chỉ biết đến bản thân?
Gen Z là một thế hệ hướng đến sự phá cách, độc đáo trong công việc và đời sống. Họ không muốn trói buộc bản thân vào bất kỳ khuôn mẫu hay rào cản chuẩn mực nào mà xã hội đã đặt ra cho thế hệ trước. Họ không bao giờ “đóng khuôn” mình cố định một chỗ, rồi cứ lặp đi lặp lại hằng ngày như thế.
Thay vào đó, họ luôn vạch ra nhiều hướng đi mới để khám phá, trải nghiệm và tìm cho mình một đích đến phù hợp. Nơi mà họ được tự do bay nhảy, thoải mái sống đúng cá tính của mình. Cũng chính vì lẽ đó, đã khiến không ít nhà tuyển dụng đánh giá GenZ sống chỉ biết nghĩ cho bản thân, quá xốc nổi, không có tính nhẫn nại, thích thì làm, không thì nghỉ và không tuân theo đúng nguyên tắc. Dẫn đến, hình tượng của thế hệ Z dần trở nên tiêu cực trong mắt người khác.
Luôn suy nghĩ thực dụng?
Có thể khẳng định một điều, các bạn Gen Z bây giờ rất khôn ngoan và lanh trí. Đặc biệt là trong mối quan hệ công việc, họ luôn đề cao nguyên tắc “Win – Win”, tức là đôi bên cùng có lợi. Họ chấp nhận dành ra một khoảng thời gian dài để đầu tư và nâng cấp cho bản thân về trình độ, kinh nghiệm, năng lực, kiến thức chuyên môn nhằm phục vụ cho mục tiêu tài chính trong tương lai.
Thế nhưng, đối với Gen Z, chất xám và sức lực mà họ đã bỏ ra phải tương xứng với những gì mà họ đáng được nhận, cụ thể là sự đền đáp hay mức lương. Họ không có khái niệm cống hiến một cách không công, vô bổ mà không mang lại giá trị gì. Nói đúng hơn là họ sống rất thực tế, hiểu rõ tầm quan trọng của đồng tiền. Cộng với việc họ có mưu cầu quá lớn về một cuộc sống đầy đủ vật chất. Nên thành ra đã khiến các thế hệ đi trước cho rằng họ có lối sống thực dụng.
Quá tự tin vào bản thân?
Tâm lý chung của các bạn Gen Z khi bước chân vào thị trường lao động là luôn khao khát được thể hiện năng lực, trình độ và cá tính của bản thân trước mặt mọi người. Đôi khi, chính vì tự tin quá mức, vô tình lại khiến cho dân văn phòng thuộc thế hệ trước có cảm giác Gen Z quá tự cao, kiêu ngạo và khó hòa nhập. Cũng như, không hiểu thế nào là khiêm tốn và chẳng bao giờ biết nhận lỗi sai để khắc phục. Do đó, mà họ cảm thấy ái ngại và dè chừng khi phải làm việc chung với Gen Z mỗi ngày.
Ngoài ra, họ cũng nhận thấy những bạn thuộc cộng đồng Gen Z khi tham gia vào thị trường lao động, thường có các đặc điểm chung như sau:
– Đam mê học hỏi, trải nghiệm nhưng có tính tự ái quá cao, nên không thích bị phê phán, chê trách.
– Tinh thần làm việc có trách nhiệm, đem lại hiệu quả cao nhưng khả năng chịu đựng áp lực kém, dễ buông xuôi và nhanh bỏ cuộc.
– Dễ thích ứng, hòa nhập nhưng cũng rất nhanh cảm thấy khó chịu, gò bó và ngộp thở khi phải ép bản thân thay đổi quá nhiều theo những quy tắc chung trong tập thể.
Khắt khe trong mua sắm?
Thói quen tiêu dùng của Gen Z là trước khi đưa ra quyết định mua sắm bất kỳ loại hàng hóa nào, họ thường tìm hiểu, nghiên cứu rất kỹ càng. Đồng thời, tham khảo qua các bài review thực tế, lời đánh giá, nhận xét của người mua hàng trước đó. Họ không tin tưởng tuyệt đối vào những lời quảng cáo, giới thiệu mà không có sự kiểm chứng minh bạch, kể cả sản phẩm đến từ thương hiệu lớn hay được người nổi tiếng làm gương mặt đại diện.
Họ chấp nhận bỏ ra số tiền lớn để mua một món hàng, nhưng phải đảm bảo giá trị mà nó mang lại hoàn toàn tương xứng, đáp ứng đầy đủ nhu cầu và mong muốn của họ. Chính vì điều này đã biến Gen Z trở thành nhóm người tiêu dùng khó tính trên thị trường.
Phong làm việc “độc lạ” của Gen Z trong môi trường công sở
Thích cạnh tranh để tạo ra sự khác biệt
Gen Z luôn khát khao được làm việc trong những môi trường có tính năng động, sáng tạo, cạnh tranh cao. Nhờ vào đó, họ có thể tạo ra nhiều sự đột phá cho bản thân và phát triển con đường sự nghiệp. Họ không thích đi theo khuôn khổ, lối mòn và cũng không ngại va chạm, thử thách để mang lại sự khác biệt.
Gen Z có thể tự tạo cho mình động lực cố gắng, nỗ lực, “ganh đua” để không phải thua kém một ai. Vì thế, Gen Z thường khiến đồng nghiệp có cảm giác khó chịu, tiêu cực khi phải làm việc chung. Nhưng nói đi cũng phải nói lại, sự “ganh đua”, cọ xát và cầu tiến là những thứ không thể thiếu nếu muốn gặt hái được nhiều thành công trong sự nghiệp. Bởi nó giúp chúng ta phát triển tư duy sáng tạo, phát huy hiệu quả tiềm năng bên trong để giải quyết công việc một cách hiệu quả nhất.
Không có khái niệm dựa dẫm vào ai
Phần lớn bộ phận Gen Z có cá tính rất mạnh mẽ. Đi cùng với đó là sự tự tin, bản lĩnh, thích thử thách bản thân. Nhất là trong công việc, họ không thích phụ thuộc hay dựa dẫm vào ai quá nhiều.
Họ sẵn sàng đưa ra những lời góp ý, đánh giá và nhận xét chân thật, thẳng thắn mà không cần để ý đến cảm nhận của đối phương. Bởi lẽ, họ luôn hướng đến sự bình đẳng, cùng nhau hợp tác để đạt mục tiêu chung. Chứ không phải dè chừng, nịnh hót, thảo mai nhằm nâng đỡ, “lấp liếm” khuyết điểm, hạn chế cho nhau.
Tính cách hòa đồng và cởi mở
Có một sự thật là không chỉ riêng gì trong chốn công sở mà ngay cả ngoài xã hội, tính cách của Gen Z rất hòa đồng và cởi mở. Sâu trong tiềm thức của họ không bị tác động quá nhiều bởi sắc tộc, tôn giáo, giới tính, vùng miền hay xu hướng tính dục. Khi đánh giá một người nào đó, họ không hoàn toàn dựa vào vẻ bề ngoài hay xuất thân, địa vị. Cái mà Gen Z quan tâm nhất chính là bản tính và nhân cách của đối phương như thế nào.
Bởi vì được sinh ra và lớn lên trong thời kỳ đổi mới, hội nhập rộng rãi đa dạng các nền văn hoá và giáo dục tiên tiến, hiện đại. Kèm theo đó là sự phát triển mạnh về công nghệ, Internet, mạng xã hội. Cho nên, từ khi còn bé, trong nhận thức của Gen Z đã hình thành một “thế giới quan” đa màu sắc, cùng với tư tưởng thoáng đạt, không giáo điều hay đặt nặng thành kiến với vạn vật xoay quanh cuộc sống.
Nắm bắt công nghệ nhanh chóng
Trong thời đại công nghệ số 4.0, thì hầu như bạn Gen Z nào cũng được tiếp cận đến các loại sản phẩm công nghệ thông minh, tiên tiến với đa tính năng nổi bật. Do đó, khi đi làm, họ không gặp quá nhiều khó khăn trong việc sử dụng máy móc, thiết bị văn phòng. Đặc biệt, họ rất nhanh nắm bắt và thành thạo trong việc thao tác các ứng dụng, phần mềm mang tính chất phức tạp. Chỉ cần chú ý quan sát hướng dẫn một vài lần thôi, họ đã có thể sành sỏi vận dụng nó để phục vụ cho công việc của mình.
Bài viết này đã lý giải một cách tường tận về genz là gì? Cũng như các đặc điểm nhận diện, lợi thế và điểm mạnh của Gen Z là như thế nào. Hy vọng rằng, thông qua những thông tin hữu ích trên đây, có thể giúp bạn đọc có cái nhìn mới mẻ, khách quan và cởi mở hơn về “thế hệ vàng” chứa đầy tiềm năng. Hứa hẹn mang lại nhiều triển vọng và sự tiến triển tốt đẹp cho tương lai đất nước sau này.